Trouwboekjes

 

Aanleiding voor dit Blog over trouwboekjes, was de grote diversiteit van alle trouwboekjes die ik de afgelopen jaren onder ogen heb gehad.

In Nederland ontvangt een echtpaar bij het huwelijk een trouwboekje van de Burgerlijke Stand. Het trouwboekje is niet gratis; er dient betaald te worden op het moment dat de ondertrouw geregeld wordt. Hoewel het een gangbaar gebruik is, is het overigens niet verplicht zo'n trouwboekje aan te schaffen, wat overigens bijna niemand weet. Evenals het feit dat het trouwboekje absoluut geen enkele officiële wettelijke status heeft!
Ondanks gedrukte teksten op de omslag zoals: "het is van het grootste belang dat dit boekje zorgvuldig bewaard en bij iedere aangifte vertoond worde".

Het trouwboekje bevat een uittreksel uit de huwelijksakte, zoals in de afbeelding hieronder is weergegeven. Echter fouten in het trouwboekje, komen veelvuldig voor. Zoals ons eigen exemplaar, waarin we een jaar langer getrouwd zouden zijn...


Verder is er, afhankelijk van de gemeente waar het boekje wordt afgegeven, ruimte voor kerkelijke aantekeningen en voor het registreren van kinderen van het echtpaar. Zoals mijn slordige grootvader, die er pas 9 jaar later aan dacht om mijn moeder aan te geven... Waar hij overigens een boete voor kreeg!

 

Tevens bevat het boekje informatie over geboorteaangifte, overlijdensaangifte en uitleg over regelgeving omtrent geslachtsnamen.

In Brabant en Limburg bevatte het trouwboekje ook aanwijzingen hoe een Rooms-katholieke vrouw zou moeten handelen bij een miskraam...

 

 

 

Geschiedenis

Vanaf 1811 was het verplicht om van geboorten, huwelijk, echtscheiding, overlijden aangifte te doen bij de burgerlijke stand. Bij het huwelijk kreeg men eerst een geschreven huwelijksbewijs. In het derde kwart van de 19e eeuw begonnen gemeenten een trouwboekje af te geven. Dit werd een algemeen gebruik, maar het was niet wettelijk voorgeschreven.
Het trouwboekje hielp ervoor te zorgen dat namen foutloos werden opgeschreven in officiële documenten. Vanaf 1861 was het ook verplicht om verhuizingen bij de gemeente aan te geven.

Het uiterlijk van het trouwboekje kan per gemeente verschillen, en bruidsparen kunnen bij sommige gemeenten een keuze maken voor de kleur en het materiaal van het boekje op het moment dat ze in ondertrouw gaan.

Tegenwoordig wordt het ook verstrekt bij homo huwelijken en geregistreerde partnerschappen.

 

Trouwboekjes in West-Europa

In België kent men hetzelfde gebruik als in Nederland.


[afbeelding: trouwboekje uit Gent]

 

 

 

 

In Frankrijk bestaat zoiets als een trouwboekje onder de naam 'livret de famille' [familieboekje]. Dit boekje kan ook worden afgegeven aan een ongehuwde ouder of ouders van een kind.


[afbeelding rechts: Livret de Famille, Parijs]

 

 

 

In Duitsland is een Familienstammbuch gangbaar. Dit is eigenlijk een mapje, waarin officiële afschriften van huwelijks- en geboorteakten worden bewaard. Deze werd landelijk ingevoerd op 1 januari 1875, tezamen met de burgerlijke stand.

[afbeelding links: Familien Stammbuch, Keulen]

In Zwitserland is het trouwboekje als officieel document in 2005 vervangen door een 'familiecertificaat'. Bij wijzigingen in de gezinssamenstelling kan men een nieuw certificaat aanvragen met de gewijzigde gegevens.


[afbeelding rechts: oud Duits-Zwitsers Familien Stammbuch]

 

In het Verenigd Koninkrijk bestaat er geen administratief document als het trouwboekje. Overigens kennen veel Engelstalige landen in het geheel geen centrale registers van huwelijken en gezinnen.

Terug naar BLOGS